Ένας κλάδος στις σύγχρονες μέρες που αντέχει και παρουσιάζει ιδιαίτερη δυναμική, είναι οι μικρές μεταποιητικές μονάδες και ιδιαίτερα τα τυροκομικά και γαλακτοκομικά προϊόντα. Οι πωλήσεις των τελευταίων βαίνουν αυξανόμενες, ενώ η αγορά έχει ανοίξει σε εξαγωγικό επίπεδο πλέον και για τις μικρές μονάδες μεταποίησης.

Ιδανικές συνθήκες μεγιστοποίησης του κέρδους, είναι η καθετοποίηση των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων  των αγελαδοτρόφων και των  αιγοπροβατοτρόφων καθώς και η δημιουργία συλλογικών επενδύσεων, σε συνδυασμό με την συμβολαιακή γεωργία.
 
Εγγύηση διαρκείας για την επίτευξη κέρδους αποτελεί και η σήμανση πολλών τυριών ως προϊόντα ΠΟΠ. Το συγκριτικό πλεονέκτημα της φυσικής βιοποικιλότητας, του παραδοσιακού τρόπου παραγωγής και γαστρονομικής κατανάλωσης και της σύνδεσής της υψηλής ποιότητάς τους και διατροφικής αξίας τους που συγγενεύει με την βιολογική παραγωγή υγιεινών προϊόντων με τον πολιτισμό, τον αγροτουρισμό και οικοτουρισμό των τοπικών κοινωνιών της Ελλάδας  αποτυπώνεται στα ΠΟΠ προϊόντα. Να σημειωθεί ότι σε επίπεδο ΕΕ το 60% των πωλήσεων ΠΟΠ προϊόντων  γίνεται στην εγχώρια αγορά, το 20% εξάγεται σε άλλες χώρες της ΕΕ και το υπόλοιπο 20% σε τρίτες χώρες.

Μέσα από προγράμματα μπορούν να ιδρυθούν μικρά τυροκομεία όπως επίσης και να εκσυγχρονιστούν υφιστάμενα τυροκομεία προκειμένου να επεκτείνουν/βελτιώσουν τις κτιριακές εγκαταστάσεις/περιβάλλοντα χώρο, τον μηχανολογικό/λοιπό εξοπλισμό τους, να εγκαταστήσουν συστήματα ποιότητας, να επενδύσουν στο ηλεκτρονικό εμπόριο κ.τ.λ.

Αίτηση ενίσχυσης μπορούν να υποβάλουν ατομικές επιχειρήσεις και εταιρείες υφιστάμενες ή που θα ιδρυθούν αρκεί να είναι ελληνικές, με έδρα και ΑΦΜ ελληνικό, που χαρακτηρίζονται ως πολύ μικρές, μικρές, μεσαίες, καθώς και μεγάλες επιχειρήσεις, με πεδίο δράσης την επεξεργασία γάλακτος, την παραγωγή γιαούρτης, αλλά και τυροκομεία κ.ά.

Επιλέξιμες δαπάνες

Οι συνήθεις επιλέξιμες δαπάνες στα περισσότερα επιδοτούμενα προγράμματα περιλαμβάνουν τα κάτωθι:

• Ανέγερση κτιριακών εγκαταστάσεων
• Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου  
• Διαμόρφωση και εκσυγχρονισμός κτιρίων και εγκαταστάσεων όπως γυψοσανίδες, υδραυλικές  και ηλεκτρολογικές εργασίες, βαψίματα, πλακάκια, κ.τ.λ.
• Αγορά μηχανολογικού εξοπλισμού όπως μηχανήματα παραγωγής, συσκευασίας κ.τ.λ. συμπεριλαμβανομένου και του εξοπλισμού εργαστηρίων  
• Αγορά εξοπλισμού παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, εξοικονόμησης ύδατος και επεξεργασίας αποβλήτων
• Αγορά λοιπού εξοπλισμού όπως παλεττοφόρα, έπιπλα, ράφια, Η/Υ, εκτυπωτές φωτοτυπικά, τηλεφωνικά κέντρα, συστήματα ασφαλείας εγκαταστάσεων, συστήματα πυρόσβεσης κ.τ.λ.
• Αγορά  λογισμικών
• Αγορά καινούργιων οχημάτων όπως οχημάτων μεταφοράς πρώτης ύλης και μέσων εσωτερικής μεταφοράς
• Δαπάνες σχετιζόμενες με τη δημιουργία σημείων πώλησης των παραγόμενων προϊόντων για τις μεταποιητικές επιχειρήσεις.  
• Απόκτηση πιστοποιητικών διασφάλισης ποιότητας όπως ISO , BRC, IFS
• Αμοιβές αρχιτεκτόνων, μηχανικών και συμβούλων, αμοιβές για μελέτες σκοπιμότητας
• Απόκτηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών, εμπορικών σημάτων, δημιουργία ετικέτας του προϊόντος, έρευνα αγοράς για διαμόρφωση εικόνας προϊόντος (συσκευασία, σήμανση) κ.τ.λ.

Ο ΦΠΑ δεν είναι επιλέξιμη δαπάνη παρά μόνο σε ειδικές περιπτώσεις

Εγκαταστάσεις τυροκομείου

Για τις εγκαταστάσεις του τυροκομείου υπάρχουν 2 τύποι κτιρίων

• Το συμβατικό κτίριο με σκελετό από μπετόν και τοιχοποιία από τούβλο
• Το βιομηχανικό κτίριο (μεταλλική κατασκευή από πάνελ κ.τ.λ.) όπου είναι οικονομικότερο και έχει υψηλές υγειονομικές προδιαγραφές και συστήνεται καθώς παρέχει προστασία από μούχλες, καθαρίζεται εύκολα και παρέχει παρέχει θερμομόνωση και υγρομόνωση

Τα δάπεδα προτιμάται να είναι βιομηχανικά δάπεδα (ρητίνες) ή να χρησιμοποιηθούν πλακάκια υγειονομικού τύπου με γωνίες στρογγυλευμένες για να καθαρίζονται εύκολα και φρεάτια ανοξείδωτα.
Στο χώρο του ωριμαντηρίου των τυριών το πάχος των panels θα πρέπει να είναι μεγαλύτερο των panels της λοιπής τοιχοποιίας του τυροκομείου για καλύτερη προστασία.
Για καλύτερη λειτουργικότητα και εργονομικότητα χώρων προτείνονται οι εξής χώροι:

• Υπόστεγο βοηθητικό παραλαβής πρώτης ύλης, υπόστεγο βοηθητικό φόρτωσης προϊόντων του τυροκομείου και είσοδος-έξοδος προσωπικού.
• Χώρος παραλαβής γάλακτος (συντήρηση στην παγολεκάνη, πέρασμα από κορυφολόγο, παστερίωση κτλ)
• Χώρος παραγωγής (εάν πρόκειται για διαφορετικά προϊόντα π.χ. τυριά, γιαούρτι, τυριά τυρογάλακτος όπως μυζήθρα-ανθότυρο κτλ. Θα πρέπει η χώροι του κάθε προϊόντος να είναι ξεχωριστοί)
• Χώρος β’ υλών και υλικών συσκευασίας
• Χώρο συσκευασίας
• Χώρο ωρίμανσης τυριών
• Χώρο συντήρησης προϊόντων (ψυγεία)
• Χημείο
• Γραφεία
• Χώρο κουζίνας και χώρος wc
• Λεβητοστάσιο (εξωτερικά)

Όλοι αυτοί οι χώροι πρέπει να διαχωρίζονται με τους επόμενους χώρους και να αποφεύγεται η διασταύρωση μεταξύ των χώρων.
Επίσης στον περιβάλλοντα χώρο θα πρέπει να γίνουν μια σειρά από εργασίες όπως διαμόρφωση,ισοπέδωση και ασφαλτόστρωση αυτού, φωτισμός, περίφραξη και δημιουργία αποχετευτικού δικτύου (στεγανη δεξαμενή με λιποσυλλέκτη κ.τλ.)

Μηχανολογικός εξοπλισμός

Η τεχνολογία που θα χρησιμοποιηθεί από τη μονάδα είναι υψηλή και η τυροκόμηση προβλέπεται να γίνει με την πλέον σύγχρονη τεχνολογία. Όλα τα μέρη των μηχανημάτων και των σωληνώσεων, που έρχονται σε επαφή τα παραγόμενα προϊόντα θα πρέπει να είναι από ειδικής κατασκευής ανοξείδωτο χάλυβα, σε τρόπο ώστε να αποφεύγονται αλλοιώσεις και να επιτυγχάνεται άριστη ποιότητα προϊόντος, σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Ε.Ε. για την βιομηχανία τροφίμων.
 
Ο συνήθης εξοπλισμός περιλαμβάνει:

• Παγολεκάνη αποθήκευσης γάλακτος
• Φίλτρα καθαρισμού γάλακτος
• Κορυφολόγος (καθαρίζει το γάλα και το τυποποιεί ως προς την λιποπεριεκτικότητα αυτού, πράγμα που είναι απαραίτητο για την δημιουργία standard γευσης)
• Ανοξείδωτος μονωμένος βραστήρας παστεριωτήρας γάλακτος
• Μονάδα καθαρισμού C.I.P.
• Αντλίες μεταφοράς
• Ανοξείδωτες τυροδεξαμενές πήξης.
• Block καλουπιών και υπερκείμενο πλήρωσης block καλουπιών
• Τράπεζα παστερίωσης.
• Καροτσάκια μεταφοράς συστοιχιών καλουπιών
• Τυρολέβητας γάλακτος (πήχτρα)
• Ανατροπέας καλουπιών
• Ανοξείδωτη δεξαμενή πήξεως (Τυρολέβητας)
• Ανοξείδωτοι τυρολέβητες τυριών τυρογάλακτος
• Τυρολέβητας αναθέρμανσης τυροπήγματος για παραγωγή σκληρών τυριών
• Ειδικά καλούπια σκληρών τυριών
• Δεξαμενές άλμης σκληρών τυριών
• Κασερομηχανή
• Πιεστήριο σκληρών τυριών
• Λεκάνη-πάγκος πλυσίματος
• Βαρέλια βουτύρου
• Βάκουμ συσκευασίας τυριών και συρρικνωτής βάκουμ
• Θάλαμος ωρίμανσης - ψύξης γιαούρτης
• Ανοξείδωτη φορητή αντλία  για την μεταφορά γάλακτος - γιαούρτης
• Θάλαμος κατάψυξης
• Ψυκτικά μηχανήματα κατάψυξης
• Θάλαμος συντήρησης
• Ψυκτικά μηχανήματα συντήρησης
• Ατμολέβητας
• Ηλεκτρολογικοί πίνακες
• Εξοπλισμός χημείου όπως pHμετρο, αναλυτής συστατικών γάλακτος

Το συνολικό κόστος των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού αναλόγως τη δυναμικότητα της μονάδας μπορεί να ανέλθει από 60.000 ευρώ εώς και 700.000 ευρώ.

Παραγωγική διαδικασία - Παραγόμενα Προϊόντα

Το αιγοπρόβειο γάλα (σε αναλογία 70% πρόβειο και 30% γίδινο) συλλέγεται από τους παραγωγούς σε φορτηγά βυτία, όπου διατηρείται σε θερμοκρασία 2 °C. Έπειτα πηγαίνει στη μονάδα, όπου μέχρι να τυροκομηθεί διατηρείται σε σιλό σε θερμοκρασία μέχρι 2 °C και μέχρι 2 ημέρες.
Το γάλα μετά την ψύξη πηγαίνει με ειδικές σωληνώσεις στον κορυφολόγο - φίλτρο γάλακτος (φυγοκέντριση). Εκεί γίνεται ο καθαρισμός και το φιλτράρισμα του και μετά γίνεται η τυποποίηση. Παράλληλα, από τον κορυφολόγο βγαίνει και η κρέμα του γάλακτος.
Το γάλα αφού καθαριστεί και τυποποιηθεί πηγαίνει για παστερίωση. Η παστερίωση γίνεται στους 72 °C για 15 δευτερόλεπτα ή στους 63 °C για 30 λέπτα. Ο σκοπός της παστερίωσης είναι να καταστραφούν όλοι οι παθογόνοι μικροοργανισμοί που είναι επικίνδυνοι και αργότερα μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στο τυρί αλλά και στον καταναλωτή.
Μετά από την παστερίωση ανάλογα με το παραγόμενο προϊόν ακολουθεί διαφορετική διαδρομή και μπορούν να παραχθούν τα εξής:

• Φέτα
• Σκληρά τυριά
• Γιαούρτη
• Βούτυρο
• Τυριά τυρογάλακτος (Μυζήθρα-Ανθότυρο)

Διαδικασία επιδότησης

Η υποβολή των αιτήσεων στα προγράμματα διαρκεί περίπου 2 με 3 μήνες από την στιγμή που θα προκηρυχθεί και γίνεται, μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) και ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να καταθέσει αίτηση υπαγωγής στο επενδυτικό πρόγραμμα που θα περιλαμβάνει

• Οικονομοτεχνική μελέτη
• Απαιτούμενα δικαιολογητικά του προγράμματος

Για την ορθή υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου καλό είναι να υπάρχει ένα 25% του προϋπολογισμού του προγράμματος. Κάποια προγράμματα θέτουν ως προαπαιτούμενο την απόδειξη κάποιου μέρους του επενδυτικού κατά την υποβολή της αίτησης, αν και τα τελευταία χρόνια λόγω και της οικονομικής κρίσης αυτό παραβλέπεται στις προϋποθέσεις και ο επενδυτής μπορεί να υλοποιήσει όλο το πρόγραμμα με δανεισμό.
Να σημειωθεί ότι στα περισσότερα προγράμματα μπορεί να υποβάλλει κάποια επιχείρηση αίτηση, ακόμα και αν έχει επιδοτηθεί στο παρελθόν, με μόνο περιορισμό τον κανονισμό De Minimis, αρκεί να μην αιτείται επιδότηση για τις ίδιες δαπάνες.

Επίσης μπορεί να αιτηθεί επιδότηση, επιχείρηση που έχει χρέη, αρκεί να μην χαρακτηρίζεται «προβληματική». Σε περίπτωση χρεών προς το δημόσιο η επιδότηση θα εκχωρηθεί απευθείας στο δημόσιο για εξόφληση του χρέους. Σε περίπτωση χρεών προς τις τράπεζες δεν υπάρχει τέτοια απαίτηση.
Ο συνήθης τρόπος καταβολής της επιδότησης είναι ή υλοποίηση και εξόφληση από μέρους του επενδυτή των δαπανών του προγράμματος και η κατάθεση εν συνεχεία των αντίστοιχων παραστατικών στον αρμόδιο φορέα για έλεγχο (είτε διοικητικό είτε επιτόπιο αναλόγως το στάδιο στο οποίο βρίσκεται η επένδυση). Αφού ολοκληρωθεί ο έλεγχος επιτυχώς η επιδότηση πιστώνεται στο λογαριασμό του επενδυτή. Τα αιτήματα πληρωμής μπορούν να είναι από 1 έως περισσότερα και η επιδότηση να καταβάλλεται τμηματικά.

Δεύτερη επιλογή αναλόγως του προγράμματος είναι η προκαταβολή μέρους του συνόλου της επιδότησης (συνήθως 40%-50%) με ταυτόχρονη κατάθεση συνήθως ισόποσης εγγυητικής επιστολής, το οποίο είναι κοστοβόρο για τον επενδυτή και δεν επιλέγεται συνήθως.

Τέλος ένας ακόμα δύσκολος για την υλοποίηση του, τρόπος λήψης της επιδότησης είναι η χρήση του λογαριασμού Escrow Account, τρόπος που δεν έχει προτιμηθεί σχεδόν καθόλου έως σήμερα.

Κριτήρια επιλογής

Τα κριτήρια βαθμολόγησης ώστε να είναι επιλέξιμος σε κάποιο πρόγραμμα ο επενδυτής ποικίλουν και κυρίως συνοψίζονται στα κάτωθι:

• η χρήση καινοτόμου εξοπλισμού και νέων τεχνολογιών
• η αύξηση της απασχόλησης
• η επεξεργασία βιολογικών πρώτων υλών ή πρώτων υλών παραγόμενων με μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον
• η παραγωγή προϊόντων ΠΟΠ ή ΠΓΕ
• η εξωστρέφεια της επιχείρησης

η συμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος και στο μετριασμό και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή (όπως εξοικονόμηση ενέργειας και χρήση ΑΠΕ) κ.τ.λ..


Ύψος ενίσχυσης

Ανάλογα με το κόστος του επενδυτικού σχεδίου που θα κατατεθεί και την περιφέρεια που εδρεύει η επιχείρηση διαμορφώνεται το ύψος της ενίσχυσης που θα λάβει. Οι συνήθεις επιδοτήσεις κυμαίνονται από 40% έως και 75% ανάλογα με την περιοχή δραστηριοποίησής τους και το μέγεθός τους
Αναλόγως το πρόγραμμα προκύπτει και το ύψος του επιλέξιμου προϋπολογισμού της επένδυσης (από μερικές χιλιάδες ευρώ, έως εκατομμύρια ευρώ)

Η επιλογή του κατάλληλου συμβούλου παίζει τον κρισιμότερο ρόλο, καθώς αυτός είναι που θα αξιολογήσει αν ο επενδυτής δικαιούται να αιτηθεί επιδότησης για το επενδυτικό του σχέδιο και ποιο είναι το καταλληλότερο πρόγραμμα για να αιτηθεί, καθώς και ποιο θα προσκομίσει τα μεγαλύτερα οφέλη στον επενδυτή.

Ενδεικτικά οι κατηγορίες των µονάδων μεταποίησης αγροτικών προϊόντων που ενισχύονται, είναι οι κάτωθι:

• σφαγεία, τεμαχιστήρια,
• μονάδες παραγωγής κρεατοσκευασμάτων και προϊόντων με βάση το κρέας, αλλαντικών
• μονάδες διαχείρισης ζωικών υποπροϊόντων
• τυροκομεία - γαλακτοκομεία
• μονάδες τυποποίησης- συσκευασίας αυγών
• μονάδες τυποποίησης μελιού
• μονάδες παραγωγής ζωοτροφών
• μονάδες παραγωγής αλεύρων – ξηραντήρια
• ελαιοτριβεία - τυποποιητήρια ελαιολάδου
• μονάδες επεξεργασίας βρώσιμων ελαιών
• οινοποιεία
• μονάδες επεξεργασίας – τυποποίησης οπωροκηπευτικών
• μονάδες επεξεργασίας ξηρών καρπών
• μονάδες επεξεργασίας κτηνοτροφικών φυτών
• μονάδες τυποποίησης – συσκευασίας οσπρίων
• μονάδες τυποποίησης και εμπορίας ανθέων 
• μονάδες σποροπαραγωγής
• μονάδες παραγωγής ξυδιού από οίνο, από φρούτα και άλλες γεωργικές πρώτες ύλες
• μονάδες αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών
• μονάδες επεξεργασία νέων - εναλλακτικών - καινοτόμων καλλιεργειών
• µονάδες παρασκευής προϊόντων τσαγιού.

Δείτε που μπορείτε να εντάξετε την επένδυση σας στα ενεργά και τα αναμενόμενα επενδυτικά προγράμματα.

Για να μπορείτε απλά και γρήγορα να ενημερώνεστε, σχετικά με τις διαθέσιμες χρηματοδοτικές ενισχύσεις και να εντοπίσετε το κατάλληλο πρόγραμμα για την επιχείρηση σας εγγραφείτε στο Newsletter της Growplan.

Εάν σας ενδιαφέρει το συγκεκριμένο πρόγραμμα συμπληρώστε τη φόρμα εκδήλωσης ενδιαφέροντος της εταιρείας μας.