Η ίδρυση ελαιοτριβείου είναι μία επένδυση που απαιτεί κεφάλαιο, αλλά μπορεί να αποδώσει σχετικά γρήγορα.

Στην Ελλάδα λειτουργούν περισσότερα από 2.000 ελαιοτριβεία από τα οποία πάνω από το 90% λειτουργεί με βάση την τριφασική μέθοδο παραγωγής ελαιολάδου, καθώς τα παραγόμενα προϊόντα είναι :
 

• το ελαιόλαδο,
• η τριφασική ελαιοπυρήνα (στερεά υπολείμματα με 50% υγρασία)
• τα υγρά απόβλητα (κατσίγαρος).

Η τριφασική πυρήνα πωλείται σε πυρηνελαιουργεία, τα οποία την επεξεργάζονται με σκοπό, αφού εξάγουν από αυτήν ένα μικρό ποσοστό ελαιολάδου (πυρηνέλαιο), να την μετατρέψουν σε εμπορεύσιμη καύσιμη ύλη (πυρηνόξυλο).

Τα υγρά απόβλητα των ελαιοτριβείων διοχετεύονται προς αποθήκευση σε μικρές δεξαμενές εξάτμισης, από τις οποίες αναπόφευκτα διαρρέουν καταλήγοντας στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα, σε ποτάμια ή ακόμη και στη θάλασσα.

Ο κατσίγαρος ως απόβλητο έχει ιδιαίτερα υψηλό ρυπαντικό δυναμικό, καθώς είναι βεβαρυμμένος με οργανικό φορτίο  και συνεπώς δημιουργεί τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα σε πολλές περιοχές της χώρας.

Σήμερα τα τριφασικά ελαιοτριβεία αντικαθιστώνται από τα διφασικά ελαιοτριβεία επειδή είναι λιγότερο ρυπογόνα και ένα τέτοιο θα εξετάσουμε παρακάτω, τα οποία παράγουν:
 

• το ελαιόλαδο,
• τη διφασική ελαιοπυρήνα η οποία θα είναι πλέον το μοναδικό απόβλητο της διαδικασίας ελαιοποίησης του ελαιοκάρπου.

Να τονιστεί επίσης ότι έχουν απλοποιηθεί οι προϋποθέσεις για την διαχείριση και χρήση των αποβλήτων από τα ελαιοτριβεία μετά την ψήφιση της ΚΥΑ (ΦΕΚ 4333 Β' 12/12/2017) για την αδειοδότηση των ελαιοτριβείων.
Επιπλέον σημαντικό στοιχείο για την υλοποίηση τέτοιων επενδύσεων είναι ότι η Ελλάδα διαθέτει όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα για να αναπτύξει και να προωθήσει τον αγροτουρισμό, αξιοποιώντας τουριστικά το πιο δημοφιλές προϊόν της μαζί με τη φέτα και τη βρώσιμη ελιά, το ελαιόλαδο. Το ενδιαφέρον των τουριστών για να γνωρίσουν τον τοπικό πολιτισμό, την ιστορία και τη γαστρονομία αυξάνεται ετησίως ενώ, όπως καταδεικνύουν τα συμπεράσματα σχετικών ερευνών, η Ελλάδα θα μπορούσε να επενδύσει στις εναλλακτικές μορφές τουρισμού αφενός για να επεκτείνει την τουριστική σεζόν και αφετέρου για να προσελκύσει πιο εύρωστους οικονομικά επισκέπτες. Μια τέτοια μορφή τουρισμού αποτελεί και ο ελαιοτουρισμός που έχει σοβαρές προοπτικές ανάπτυξης εφόσον υπάρξουν συνέργειες και συνεργασίες για την ανάπτυξη του.
 
Μέσα από προγράμματα μπορούν να ιδρυθούν νέα ελαιοτριβεία όπως επίσης και να εκσυγχρονιστούν υφιστάμενα ελαιοτριβεία προκειμένου να επεκτείνουν/βελτιώσουν τις κτιριακές εγκαταστάσεις/περιβάλλοντα χώρο, τον μηχανολογικό/λοιπό εξοπλισμό τους, να εγκαταστήσουν συστήματα ποιότητας κ.τ.λ.

Αίτηση ενίσχυσης μπορούν να υποβάλουν ατομικές επιχειρήσεις και εταιρείες υφιστάμενες ή που θα ιδρυθούν αρκεί να είναι ελληνικές, με έδρα και ΑΦΜ ελληνικό, που χαρακτηρίζονται ως πολύ μικρές, μικρές, μεσαίες, καθώς και μεγάλες επιχειρήσεις, με πεδίο δράσης την παραγωγή ελαιολάδου.

Επιλέξιμες δαπάνες

Οι συνήθεις επιλέξιμες δαπάνες στα περισσότερα επιδοτούμενα προγράμματα περιλαμβάνουν τα κάτωθι:
 

• Ανέγερση κτιριακών εγκαταστάσεων
• Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου  
• Διαμόρφωση και εκσυγχρονισμός κτιρίων και εγκαταστάσεων όπως γυψοσανίδες, υδραυλικές  και ηλεκτρολογικές εργασίες, βαψίματα, πλακάκια, κ.τ.λ.
• Αγορά μηχανολογικού εξοπλισμού όπως μηχανήματα παραγωγής, συσκευασίας κ.τ.λ. συμπεριλαμβανομένου και του εξοπλισμού εργαστηρίων  
• Αγορά εξοπλισμού παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, εξοικονόμησης ύδατος και επεξεργασίας αποβλήτων
• Αγορά λοιπού εξοπλισμού όπως παλεττοφόρα, έπιπλα, ράφια, Η/Υ, εκτυπωτές φωτοτυπικά, τηλεφωνικά κέντρα, συστήματα ασφαλείας εγκαταστάσεων, συστήματα πυρόσβεσης κ.τ.λ.
• Αγορά  λογισμικών
• Αγορά καινούργιων οχημάτων όπως μέσων εσωτερικής μεταφοράς
• Δαπάνες σχετιζόμενες με τη δημιουργία σημείων πώλησης των παραγόμενων προϊόντων για τις μεταποιητικές επιχειρήσεις.  
• Απόκτηση πιστοποιητικών διασφάλισης ποιότητας όπως ISO , BRC, IFS
• Αμοιβές αρχιτεκτόνων, μηχανικών και συμβούλων, αμοιβές για μελέτες σκοπιμότητας
• Απόκτηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών, εμπορικών σημάτων, δημιουργία ετικέτας του προϊόντος, έρευνα αγοράς για διαμόρφωση εικόνας προϊόντος (συσκευασία, σήμανση) κ.τ.λ.

Ο ΦΠΑ δεν είναι επιλέξιμη δαπάνη παρά μόνο σε ειδικές περιπτώσεις

Εγκαταστάσεις ελαιοτριβείου

Για τις εγκαταστάσεις του ελαιοτριβείου υπάρχουν 2 τύποι κτιρίων

• Το συμβατικό κτίριο με σκελετό από μπετόν και τοιχοποιία από τούβλο
• Το βιομηχανικό κτίριο (μεταλλική κατασκευή από πάνελ κ.τ.λ.) όπου είναι οικονομικότερο και έχει υψηλές υγειονομικές προδιαγραφές και συστήνεται καθώς παρέχει προστασία από μούχλες, καθαρίζεται εύκολα και παρέχει θερμομόνωση και υγρομόνωση

Τα δάπεδα προτιμάται να είναι βιομηχανικά δάπεδα (ρητίνες) ή να χρησιμοποιηθούν πλακάκια υγειονομικού τύπου με γωνίες στρογγυλευμένες για να καθαρίζονται εύκολα και φρεάτια ανοξείδωτα.
Για καλύτερη λειτουργικότητα και εργονομικότητα χώρων προτείνονται οι εξής χώροι:
 

• Χώρος παραλαβής
• Χώρος επεξεργασίας
• Χώρος αποθήκευσης του ελαιολάδου
• Χώρος θερμαντήρα νερού
• Χώρος δειγματοληψίας και εργαστηριακού ελέγχου της ποιότητας του ελαιοκάρπου και φυσικοχημικής και οργανοληπτικής εξέτασης των ελαιολάδων για τη περαιτέρω αποθήκευση σε ομοιογενείς παρτίδες
• Χώρος β’ υλών και υλικών συσκευασίας
• Λεβητοστάσιο
• Αποδυτήρια
• Κουζίνα και wc
   

Η εσωτερική διαρρύθµιση των εγκαταστάσεων πρέπει να είναι τέτοια, ώστε να υπάρχει σαφής διαχωρισµός µεταξύ κάθε επί µέρους τµήµατος του ελαιοτριβείου
Επίσης στον περιβάλλοντα χώρο θα πρέπει να γίνουν μια σειρά από εργασίες όπως διαμόρφωση, ισοπέδωση και ασφαλτόστρωση αυτού, φωτισμός, περίφραξη και δημιουργία υπαίθριας δεξαμενής για συλλογή αποβλήτων


Μηχανολογικός εξοπλισμός

Η τεχνολογία που θα χρησιμοποιηθεί από τη μονάδα είναι υψηλή και η επεξεργασία του ελαιόκαρπου προβλέπεται να γίνει με την πλέον σύγχρονη τεχνολογία. Όλα τα μέρη των μηχανημάτων και των σωληνώσεων, που έρχονται σε επαφή τα παραγόμενα προϊόντα θα πρέπει να είναι από ειδικής κατασκευής ανοξείδωτο χάλυβα, σε τρόπο ώστε να αποφεύγονται αλλοιώσεις και να επιτυγχάνεται άριστη ποιότητα προϊόντος, σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Ε.Ε. για την βιομηχανία τροφίμων.
 
Ο συνήθης εξοπλισμός περιλαμβάνει:
 

• Μεταφορική ταινία ελαιόκαρπου εξοπλισμένη με αποφυλλωτήριο
• Πλυντήριο ελαιόκαρπου
• Αναβατόριο σπαστήρα
• Σπαστήρας ελαιόκαρπου
• Συγκρότημα μαλακτήρων
• Φυγοκεντρητής (DECANTER) 
• Αντλία 
• Δονούμενο φίλτρο
• Ελαιοδιαχωριστήρας αυτόματος  
• Μεταφορέας πυρήνος
• Κεντρικός ηλεκτρικός πίνακας
• Λέβητας θερμού νερού
• Πλαίσιο λέβητα
• Αναβατόριο πυρήνα
• Ανοξείδωτες κυλινδρικές δεξαμενές
• Πασαρέλα ΙΝΟΧ με κάγκελα προστασίας
• Λέβητας
• Ηλεκτρολογικοί πίνακες
• Εξοπλισμός χημείου

 
Το συνολικό κόστος των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού αναλόγως τη δυναμικότητα της μονάδας μπορεί να ανέλθει από 400.000 ευρώ εώς και 900.000 ευρώ.

Παραγωγική διαδικασία

Οι ελιές τοποθετούνται στην χοάνη παραλαβής και μέσω ταινίας μεταφοράς φτάνουν στο διπλό αποφυλλωτήριο όπου και απομακρύνονται όλες οι ξένες ύλες που πιθανόν έχουν συσσωρευτεί κατά την συγκομιδή τους. Έπειτα οι ελιές πλένονται με την βοήθεια συστήματος συνεχούς κυκλοφορίας νερού και απομακρύνονται οι γαιώδεις προσμίξεις (χώματα κ.λ.π.). Οι ελιές μέσω της ταινίας μεταφοράς φτάνουν στον σπαστήρα ελαιόκαρπου, και αφού έχουν ζυγισθεί, αλέθονται στον επιθυμητό βαθμό και τοποθετούνται στο συγκρότημα μαλακτήρων, οι οποίοι θερμαίνουν την ελαιοζύμη, σε θερμοκρασία  που δεν ξεπερνά τους 30+3 °C. Η διαδικασία της μάλαξης γίνεται εκτός των άλλων και για την συνένωση των μικρών ελαιοσταγονιδίων σε μεγαλύτερα, ώστε να διευκολυνθεί περισσότερο ο αποχωρισμός του ελαιόλαδου. Η διάρκεια που θα παραμείνει η ελαιοζύμη στους μαλακτήρες σχετίζεται με το στάδιο ωριμότητας του ελαιόκαρπου. Αφού γίνει η κατάλληλη μάλαξη από πλευράς χρόνου, προωθείται η ελαιοπάστα με κατάλληλη αντλία στο οριζόντιο φυγοκεντρικό. Εκεί διαχωρίζεται σε δύο φάσεις ελαιόμουστο  και ελαιοπυρήνα με φυτικά υγρά. Ο  ελαιόμουστος που παρ' όλη την σχετική του καθαρότητα περιέχει μικρή ποσότητα  ξένων σωμάτων και έτσι οδηγείται για διαύγανση στον κατακόρυφο διαχωριστήρα, ενώ ο ελαιοπυρήνας μεταφέρεται μέσω ειδικού μεταφορέα εκτός του χώρου του ελαιοτριβείου, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο για την συλλογή του. Ο ελαιόμουστος αφού παραληφθεί από το DECANTER διαχωρίζεται στους κατακόρυφους φυγοκεντρικούς διαχωριστήρες για να παραληφθεί το λάδι εντελώς καθαρό και απαλλαγμένο από ξένα σώματα. Το ελαιόλαδο τοποθετείται στις δεξαμενές αποθήκευσης ή παραδίδεται στους  παραγωγούς όταν πρόκειται για  υπηρεσία έκθλιψης.
 
Το ελαιοτριβείο θα έχει έσοδα από δυο χρήσεις. Ένα μέρος των εσόδων του θα προέρχεται από την υπηρεσία έκθλιψης, κατά την οποία η εταιρεία δεν αγοράζει την πρώτη ύλη ούτε ασχολείται με την πώληση του  λαδιού, απλά πληρώνεται από τους παραγωγούς για την χρήση του ελαιοτριβείου, με τιμή εύλογη σύμφωνα με την αγορά. Τα υπόλοιπα έσοδα προέρχονται από την πώληση του ελαιολάδου, το οποίο η επιχείρηση θα παίρνει σαν εκθλιπτικό δικαίωμα, αντί χρηματικής αμοιβής, από τους παραγωγούς.

Διαδικασία επιδότησης

Η υποβολή των αιτήσεων στα προγράμματα διαρκεί περίπου 2 με 3 μήνες από την στιγμή που θα προκηρυχθεί και γίνεται, μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) και ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να καταθέσει αίτηση υπαγωγής στο επενδυτικό πρόγραμμα που θα περιλαμβάνει

• Οικονομοτεχνική μελέτη
• Απαιτούμενα δικαιολογητικά του προγράμματος

Για την ορθή υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου καλό είναι να υπάρχει ένα 25% του προϋπολογισμού του προγράμματος. Κάποια προγράμματα θέτουν ως προαπαιτούμενο την απόδειξη κάποιου μέρους του επενδυτικού κατά την υποβολή της αίτησης, αν και τα τελευταία χρόνια λόγω και της οικονομικής κρίσης αυτό παραβλέπεται στις προϋποθέσεις και ο επενδυτής μπορεί να υλοποιήσει όλο το πρόγραμμα με δανεισμό.
Να σημειωθεί ότι στα περισσότερα προγράμματα μπορεί να υποβάλλει κάποια επιχείρηση αίτηση, ακόμα και αν έχει επιδοτηθεί στο παρελθόν, με μόνο περιορισμό τον κανονισμό De Minimis, αρκεί να μην αιτείται επιδότηση για τις ίδιες δαπάνες.

Επίσης μπορεί να αιτηθεί επιδότηση, επιχείρηση που έχει χρέη, αρκεί να μην χαρακτηρίζεται «προβληματική». Σε περίπτωση χρεών προς το δημόσιο η επιδότηση θα εκχωρηθεί απευθείας στο δημόσιο για εξόφληση του χρέους. Σε περίπτωση χρεών προς τις τράπεζες δεν υπάρχει τέτοια απαίτηση.
Ο συνήθης τρόπος καταβολής της επιδότησης είναι η υλοποίηση και εξόφληση από μέρους του επενδυτή των δαπανών του προγράμματος και η κατάθεση εν συνεχεία των αντίστοιχων παραστατικών στον αρμόδιο φορέα για έλεγχο (είτε διοικητικό είτε επιτόπιο αναλόγως το στάδιο στο οποίο βρίσκεται η επένδυση). Αφού ολοκληρωθεί ο έλεγχος επιτυχώς η επιδότηση πιστώνεται στο λογαριασμό του επενδυτή. Τα αιτήματα πληρωμής μπορούν να είναι από 1 έως περισσότερα και η επιδότηση να καταβάλλεται τμηματικά.

Δεύτερη επιλογή αναλόγως του προγράμματος είναι η προκαταβολή μέρους του συνόλου της επιδότησης (συνήθως 40%-50%) με ταυτόχρονη κατάθεση συνήθως ισόποσης εγγυητικής επιστολής, το οποίο είναι κοστοβόρο για τον επενδυτή και δεν επιλέγεται συνήθως.

Τέλος ένας ακόμα δύσκολος για την υλοποίησή του τρόπος λήψης της επιδότησης είναι η χρήση του λογαριασμού Escrow Account, τρόπος που δεν έχει προτιμηθεί σχεδόν καθόλου έως σήμερα.

Κριτήρια επιλογής

Τα κριτήρια βαθμολόγησης ώστε να είναι επιλέξιμος σε κάποιο πρόγραμμα ο επενδυτής ποικίλουν και κυρίως συνοψίζονται στα κάτωθι:

• η χρήση καινοτόμου εξοπλισμού και νέων τεχνολογιών
• η αύξηση της απασχόλησης
• η επεξεργασία βιολογικών πρώτων υλών ή πρώτων υλών παραγόμενων με μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον
• η παραγωγή προϊόντων ΠΟΠ ή ΠΓΕ
• η εξωστρέφεια της επιχείρησης

η συμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος και στο μετριασμό και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή (όπως εξοικονόμηση ενέργειας και χρήση ΑΠΕ) κ.τ.λ..


Ύψος ενίσχυσης

Ανάλογα με το κόστος του επενδυτικού σχεδίου που θα κατατεθεί και την περιφέρεια που εδρεύει η επιχείρηση διαμορφώνεται το ύψος της ενίσχυσης που θα λάβει. Οι συνήθεις επιδοτήσεις κυμαίνονται από 40% έως και 75% ανάλογα με την περιοχή δραστηριοποίησής τους και το μέγεθός τους
Αναλόγως το πρόγραμμα προκύπτει και το ύψος του επιλέξιμου προϋπολογισμού της επένδυσης (από μερικές χιλιάδες ευρώ, έως εκατομμύρια ευρώ)

Η επιλογή του κατάλληλου συμβούλου παίζει τον κρισιμότερο ρόλο, καθώς αυτός είναι που θα αξιολογήσει αν ο επενδυτής δικαιούται να αιτηθεί επιδότησης για το επενδυτικό του σχέδιο και ποιο είναι το καταλληλότερο πρόγραμμα για να αιτηθεί, καθώς και ποιο θα προσκομίσει τα μεγαλύτερα οφέλη στον επενδυτή.

Ενδεικτικά οι κατηγορίες των µονάδων μεταποίησης αγροτικών προϊόντων που ενισχύονται, είναι οι κάτωθι:

• σφαγεία, τεμαχιστήρια,
• μονάδες παραγωγής κρεατοσκευασμάτων και προϊόντων με βάση το κρέας, αλλαντικών
• μονάδες διαχείρισης ζωικών υποπροϊόντων
• τυροκομεία - γαλακτοκομεία
• μονάδες τυποποίησης- συσκευασίας αυγών
• μονάδες τυποποίησης μελιού
• μονάδες παραγωγής ζωοτροφών
• μονάδες παραγωγής αλεύρων – ξηραντήρια
• ελαιοτριβεία - τυποποιητήρια ελαιολάδου
• μονάδες επεξεργασίας βρώσιμων ελαιών
• οινοποιεία
• μονάδες επεξεργασίας – τυποποίησης οπωροκηπευτικών
• μονάδες επεξεργασίας ξηρών καρπών
• μονάδες επεξεργασίας κτηνοτροφικών φυτών
• μονάδες τυποποίησης – συσκευασίας οσπρίων
• μονάδες τυποποίησης και εμπορίας ανθέων 
• μονάδες σποροπαραγωγής
• μονάδες παραγωγής ξυδιού από οίνο, από φρούτα και άλλες γεωργικές πρώτες ύλες
• μονάδες αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών
• μονάδες επεξεργασία νέων - εναλλακτικών - καινοτόμων καλλιεργειών
• µονάδες παρασκευής προϊόντων τσαγιού.

Δείτε που μπορείτε να εντάξετε την επένδυση σας στα ενεργά και τα αναμενόμενα επενδυτικά προγράμματα.

Για να μπορείτε απλά και γρήγορα να ενημερώνεστε, σχετικά με τις διαθέσιμες χρηματοδοτικές ενισχύσεις και να εντοπίσετε το κατάλληλο πρόγραμμα για την επιχείρηση σας εγγραφείτε στο Newsletter της Growplan.

Εάν σας ενδιαφέρει το συγκεκριμένο πρόγραμμα συμπληρώστε τη φόρμα εκδήλωσης ενδιαφέροντος της εταιρείας μας.