Τα  όσπρια κατέχουν σημαντικό ρόλο στη διατροφή του ανθρώπου. Σήμερα στην Ελλάδα η χρησιμοποίηση τους είναι ευρύτατη.

Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια, τόσο λόγω της οικονομικής κρίσης όσο και της  στροφής των Ελλήνων καταναλωτών στην υγιεινή- μεσογειακή διατροφή, η αγορά των οσπρίων καταγράφει μια σταθερή αυξητική πορεία.

Ο αγροτικός τομέας προσφέροντας όσπρια ασφαλή και ποιοτικά με την ελαχιστοποίηση των σκευασμάτων και των επεμβάσεων στη γη κατά την καλλιέργεια, δίνει τη σκυτάλη στον αγροτοβιομηχανικό τομέα όπου με τον εκσυγχρονισμένο μηχανολογικό εξοπλισμό και την απαραίτητη προσπάθεια δίνεται το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Επίσης με την απόκτηση του κατάλληλου μηχανολογικού εξοπλισμού το τελικό προϊόν θα ανταποκρίνεται στις νέες τάσεις της αγοράς και παράλληλα θα επιτευχθεί μείωση του κόστους παραγωγής και αύξηση της ανταγωνιστικότητας της εταιρείας.

Στόχος της επένδυσης ενός συσκευαστηρίου οσπρίων είναι να προσφέρει στην αγορά ένα επώνυμο και πιστοποιημένο προϊόν σε ασφαλείς και ποιοτικές συσκευασίες.

Με βάση τις απαιτήσεις της αγοράς, τόσο του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού οι οποίες προστάζουν άριστες υγειονομικές συνθήκες και προστασία τόσο του περιβάλλοντος όσο και του καταναλωτή, θα γίνει εφαρμογή συστημάτων διαχείρισης και ασφάλειας των τροφίμων HACCP και ISO.

Πέραν της συµβατικής καλλιέργειας, σηµαντικό µερίδιο στην αγορά έχουν αποσπάσει τα τελευταία χρόνια τα βιολογικά προϊόντα. Με τάση αυξητική παρουσιάζεται και η κατανάλωση βιολογικών οσπρίων κυρίως στο εξωτερικό αλλά και στην Ελλάδα.

Μέσα από προγράμματα μπορούν να ιδρυθούν νέα συσκευαστήρια οσπρίων όπως επίσης και να εκσυγχρονιστούν υφιστάμενα συσκευαστήρια προκειμένου να επεκτείνουν/βελτιώσουν τις κτιριακές εγκαταστάσεις/περιβάλλοντα χώρο, τον μηχανολογικό/λοιπό εξοπλισμό τους, να εγκαταστήσουν συστήματα ποιότητας κ.τ.λ.

Αίτηση ενίσχυσης μπορούν να υποβάλουν ατομικές επιχειρήσεις και εταιρείες υφιστάμενες ή που θα ιδρυθούν αρκεί να είναι ελληνικές, με έδρα και ΑΦΜ ελληνικό, που χαρακτηρίζονται ως πολύ μικρές, μικρές, μεσαίες, καθώς και μεγάλες επιχειρήσεις, με πεδίο δράσης την τυποποίηση και συσκευασία οσπρίων.
 
Επιλέξιμες δαπάνες

Οι συνήθεις επιλέξιμες δαπάνες στα περισσότερα επιδοτούμενα προγράμματα περιλαμβάνουν τα κάτωθι:

• Ανέγερση κτιριακών εγκαταστάσεων
• Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου  
• Διαμόρφωση και εκσυγχρονισμός κτιρίων και εγκαταστάσεων όπως γυψοσανίδες, υδραυλικές  και ηλεκτρολογικές εργασίες, βαψίματα, πλακάκια, κ.τ.λ.
• Αγορά μηχανολογικού εξοπλισμού όπως μηχανήματα παραγωγής, συσκευασίας κ.τ.λ. συμπεριλαμβανομένου και του εξοπλισμού εργαστηρίων  
• Αγορά εξοπλισμού παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, εξοικονόμησης ύδατος και επεξεργασίας αποβλήτων
• Αγορά λοιπού εξοπλισμού όπως παλεττοφόρα, έπιπλα, ράφια, Η/Υ, εκτυπωτές φωτοτυπικά, τηλεφωνικά κέντρα, συστήματα ασφαλείας εγκαταστάσεων, συστήματα πυρόσβεσης κ.τ.λ.
• Αγορά  λογισμικών
• Αγορά καινούργιων οχημάτων όπως μέσων εσωτερικής μεταφοράς
• Δαπάνες σχετιζόμενες με τη δημιουργία σημείων πώλησης των παραγόμενων προϊόντων για τις μεταποιητικές επιχειρήσεις.  
• Απόκτηση πιστοποιητικών διασφάλισης ποιότητας όπως ISO , BRC, IFS
• Αμοιβές αρχιτεκτόνων, μηχανικών και συμβούλων, αμοιβές για μελέτες σκοπιμότητας
• Απόκτηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών, εμπορικών σημάτων, δημιουργία ετικέτας του προϊόντος, έρευνα αγοράς για διαμόρφωση εικόνας προϊόντος (συσκευασία, σήμανση) κ.τ.λ.

Ο ΦΠΑ δεν είναι επιλέξιμη δαπάνη παρά μόνο σε ειδικές περιπτώσεις.
 
Εγκαταστάσεις
Η εγκατάσταση της μονάδας συνηθίζεται να γίνεται κοντά στις παραγωγικές περιοχές ώστε να διευκολύνεται η αγορά και η μεταφορά των προϊόντων με μηδαμινό κόστος μεταφοράς. Επιπλέον στην περιοχή θα πρέπει να υπάρχουν όλες οι απαραίτητες υποδομές για την εύρυθμη  λειτουργία της (ηλεκτρικό, νερό κτλ).
Για τις εγκαταστάσεις του συσκευαστηρίου υπάρχουν 2 τύποι κτιρίων:

• Το συμβατικό κτίριο με σκελετό από μπετόν και τοιχοποιία από τούβλο
• Το βιομηχανικό κτίριο (μεταλλική κατασκευή από πάνελ κ.τ.λ.) όπου είναι οικονομικότερο και έχει υψηλές υγειονομικές προδιαγραφές και συστήνεται καθώς παρέχει προστασία από μούχλες, καθαρίζεται εύκολα και παρέχει θερμομόνωση και υγρομόνωση

Τα δάπεδα προτιμάται να είναι βιομηχανικά δάπεδα (ρητίνες) ή να χρησιμοποιηθούν πλακάκια υγειονομικού τύπου με γωνίες στρογγυλευμένες για να καθαρίζονται εύκολα και φρεάτια ανοξείδωτα.
Για καλύτερη λειτουργικότητα και εργονομικότητα χώρων προτείνονται οι εξής χώροι:

• Χώρος παραλαβής
• Χώρος επεξεργασίας
• Χώρος τυποποίησης
• Χώρος συσκευασίας
• Γραφεία
• Χώρους παραγωγής και αποθήκευσης
• Χώρους εξυπηρέτησης των αναγκών του προσωπικού (κουζίνα, wc, αποδυτήρια)
• Ειδικές εγκαταστάσεις

 
Η εσωτερική διαρρύθμιση των εγκαταστάσεων πρέπει να είναι τέτοια, ώστε να υπάρχει σαφής διαχωρισµός µεταξύ κάθε επί µέρους τµήµατος του συσκευαστηρίου.
Επίσης στον περιβάλλοντα χώρο θα πρέπει να γίνουν μια σειρά από εργασίες όπως διαμόρφωση, ισοπέδωση και ασφαλτόστρωση αυτού, φωτισμός, περίφραξη και δημιουργία υπαίθριας δεξαμενής για συλλογή αποβλήτων.

Μηχανολογικός εξοπλισμός

Η τεχνολογία που θα χρησιμοποιηθεί από τη μονάδα είναι υψηλή και η τυποποίηση των οσπρίων προβλέπεται να γίνει με την πλέον σύγχρονη τεχνολογία.

Ο συνήθης εξοπλισμός περιλαμβάνει ενδεικτικά:

• Προκαθαριστήριο
• Μηχάνημα διαλογής
• Ζυγιστική μηχανή
• Ανιχνευτή μετάλλων
• Χρωματοδιαλογείς
• Ξηραντήριο
• Συσκευαστική μηχανή
• Μηχανή εγκιβωτισμού
• Ψυκτικούς θαλάμους

Το συνολικό κόστος των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού αναλόγως τη δυναμικότητα της μονάδας μπορεί να ανέλθει από 100.000 ευρώ έως και 3.000.000 ευρώ.
 
Παραγωγική διαδικασία

Η παραγωγική διαδικασία περιλαμβάνει τις ακόλουθες φάσεις:

1. Προκαθαρισμός για την απομάκρυνση ξένων σωματιδίων, φύλλων κ.λπ.
2. Κύριος καθαρισμός με ή χωρίς υπολογιστικούς ελέγχους.
3. Διαχωρισμός δια της βαρύτητας των ξένων ουσιών από το υγιές προϊόν
4. Διαχωρισμός και έλεγχος για την απομάκρυνση των καρπών που είναι διάτρητοι ή έχουν σκασμένο φλοιό.
5. Χρωμοδιαύγεια, η οποία εκτελείται με ηλεκτρονικά ρυθμιζόμενο χρωματοδιαλογέα, που διαχωρίζει από το καθαρό προϊόν τους καρπούς εκείνους που έχουν διαφορετικό χρώμα (τα φασόλια για παράδειγμα περνούν μέσα από τον χρωματοδιαλογέα ένα-ένα και αυτά με διαφορετικό χρώμα αποβάλλονται).
6. Διαχωρισμός του καθαρού προϊόντος κατά μέγεθος.
7. Γυάλισμα και τέλειος καθαρισμός του προϊόντος.
8. Συσκευασία του τελικού προς διάθεση προϊόντος με μηχανήματα τα οποία διαθέτουν φωτοκύτταρα και ζυγιστικά, μέσα σε πλαστικές τσάντες διαφόρων μεγεθών και βάρους.

Διαδικασία επιδότησης

Η υποβολή των αιτήσεων στα προγράμματα διαρκεί περίπου 2 με 3 μήνες από την στιγμή που θα προκηρυχθεί και γίνεται, μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) και ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να καταθέσει αίτηση υπαγωγής στο επενδυτικό πρόγραμμα που θα περιλαμβάνει

• Οικονομοτεχνική μελέτη
• Απαιτούμενα δικαιολογητικά του προγράμματος

Για την ορθή υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου καλό είναι να υπάρχει ένα 25% του προϋπολογισμού του προγράμματος. Κάποια προγράμματα θέτουν ως προαπαιτούμενο την απόδειξη κάποιου μέρους του επενδυτικού κατά την υποβολή της αίτησης, αν και τα τελευταία χρόνια λόγω και της οικονομικής κρίσης αυτό παραβλέπεται στις προϋποθέσεις και ο επενδυτής μπορεί να υλοποιήσει όλο το πρόγραμμα με δανεισμό.
Να σημειωθεί ότι στα περισσότερα προγράμματα μπορεί να υποβάλλει κάποια επιχείρηση αίτηση, ακόμα και αν έχει επιδοτηθεί στο παρελθόν, με μόνο περιορισμό τον κανονισμό De Minimis, αρκεί να μην αιτείται επιδότηση για τις ίδιες δαπάνες.

Επίσης μπορεί να αιτηθεί επιδότηση, επιχείρηση που έχει χρέη, αρκεί να μην χαρακτηρίζεται «προβληματική». Σε περίπτωση χρεών προς το δημόσιο η επιδότηση θα εκχωρηθεί απευθείας στο δημόσιο για εξόφληση του χρέους. Σε περίπτωση χρεών προς τις τράπεζες δεν υπάρχει τέτοια απαίτηση.
Ο συνήθης τρόπος καταβολής της επιδότησης είναι η υλοποίηση και εξόφληση από μέρους του επενδυτή των δαπανών του προγράμματος και η κατάθεση εν συνεχεία των αντίστοιχων παραστατικών στον αρμόδιο φορέα για έλεγχο (είτε διοικητικό είτε επιτόπιο αναλόγως το στάδιο στο οποίο βρίσκεται η επένδυση). Αφού ολοκληρωθεί ο έλεγχος επιτυχώς η επιδότηση πιστώνεται στο λογαριασμό του επενδυτή. Τα αιτήματα πληρωμής μπορούν να είναι από 1 έως περισσότερα και η επιδότηση να καταβάλλεται τμηματικά.

Δεύτερη επιλογή αναλόγως του προγράμματος είναι η προκαταβολή μέρους του συνόλου της επιδότησης (συνήθως 40%-50%) με ταυτόχρονη κατάθεση συνήθως ισόποσης εγγυητικής επιστολής, το οποίο είναι κοστοβόρο για τον επενδυτή και δεν επιλέγεται συνήθως.

Τέλος ένας ακόμα δύσκολος για την υλοποίησή του τρόπος λήψης της επιδότησης είναι η χρήση του λογαριασμού Escrow Account, τρόπος που δεν έχει προτιμηθεί σχεδόν καθόλου έως σήμερα.

Κριτήρια επιλογής

Τα κριτήρια βαθμολόγησης ώστε να είναι επιλέξιμος σε κάποιο πρόγραμμα ο επενδυτής ποικίλουν και κυρίως συνοψίζονται στα κάτωθι:

• η χρήση καινοτόμου εξοπλισμού και νέων τεχνολογιών
• η αύξηση της απασχόλησης
• η επεξεργασία βιολογικών πρώτων υλών ή πρώτων υλών παραγόμενων με μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον
• η παραγωγή προϊόντων ΠΟΠ ή ΠΓΕ
• η εξωστρέφεια της επιχείρησης

η συμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος και στο μετριασμό και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή (όπως εξοικονόμηση ενέργειας και χρήση ΑΠΕ) κ.τ.λ..

Ύψος ενίσχυσης

Ανάλογα με το κόστος του επενδυτικού σχεδίου που θα κατατεθεί και την περιφέρεια που εδρεύει η επιχείρηση διαμορφώνεται το ύψος της ενίσχυσης που θα λάβει. Οι συνήθεις επιδοτήσεις κυμαίνονται από 40% έως και 75% ανάλογα με την περιοχή δραστηριοποίησής τους και το μέγεθός τους
Αναλόγως το πρόγραμμα προκύπτει και το ύψος του επιλέξιμου προϋπολογισμού της επένδυσης (από μερικές χιλιάδες ευρώ, έως εκατομμύρια ευρώ)

Η επιλογή του κατάλληλου συμβούλου παίζει τον κρισιμότερο ρόλο, καθώς αυτός είναι που θα αξιολογήσει αν ο επενδυτής δικαιούται να αιτηθεί επιδότησης για το επενδυτικό του σχέδιο και ποιο είναι το καταλληλότερο πρόγραμμα για να αιτηθεί, καθώς και ποιο θα προσκομίσει τα μεγαλύτερα οφέλη στον επενδυτή.

Ενδεικτικά οι κατηγορίες των µονάδων μεταποίησης αγροτικών προϊόντων που ενισχύονται, είναι οι κάτωθι:

• σφαγεία, τεμαχιστήρια,
• μονάδες παραγωγής κρεατοσκευασμάτων και προϊόντων με βάση το κρέας, αλλαντικών
• μονάδες διαχείρισης ζωικών υποπροϊόντων
• τυροκομεία - γαλακτοκομεία
• μονάδες τυποποίησης- συσκευασίας αυγών
• μονάδες τυποποίησης μελιού
• μονάδες παραγωγής ζωοτροφών
• μονάδες παραγωγής αλεύρων – ξηραντήρια
• ελαιοτριβεία - τυποποιητήρια ελαιολάδου
• μονάδες επεξεργασίας βρώσιμων ελαιών
• οινοποιεία
• μονάδες επεξεργασίας – τυποποίησης οπωροκηπευτικών
• μονάδες επεξεργασίας ξηρών καρπών
• μονάδες επεξεργασίας κτηνοτροφικών φυτών
• μονάδες τυποποίησης – συσκευασίας οσπρίων
• μονάδες τυποποίησης και εμπορίας ανθέων 
• μονάδες σποροπαραγωγής
• μονάδες παραγωγής ξυδιού από οίνο, από φρούτα και άλλες γεωργικές πρώτες ύλες
• μονάδες αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών
• μονάδες επεξεργασία νέων - εναλλακτικών - καινοτόμων καλλιεργειών
• µονάδες παρασκευής προϊόντων τσαγιού.

Δείτε που μπορείτε να εντάξετε την επένδυση σας στα ενεργά και τα αναμενόμενα επενδυτικά προγράμματα.

Για να μπορείτε απλά και γρήγορα να ενημερώνεστε, σχετικά με τις διαθέσιμες χρηματοδοτικές ενισχύσεις και να εντοπίσετε το κατάλληλο πρόγραμμα για την επιχείρηση σας εγγραφείτε στο Newsletter της Growplan.

Εάν σας ενδιαφέρει το συγκεκριμένο πρόγραμμα συμπληρώστε τη φόρμα εκδήλωσης ενδιαφέροντος της εταιρείας μας.